Bom

De pelmolen De Bom werd in 1693 in Oostzaan gebouwd. Dat kan worden afgeleid uit een verzekeringscontract, waarin de molen op 20 oktober van dat jaar werd opgenomen. De windbrief kregen Cornelis Kaije c.s. pas op 28 februari 1695, maar dergelijke vertragingen in de administratieve afwikkeling van de molenbouw waren schering en inslag.
Over de standplaats van De Bom heerste lang onduidelijkheid. Eigenlijk was alleen bekend dat de molen in het Zuideinde van Oostzaan had gestaan en ten westen van het dorp.
Op 6 oktober 1699 blijkt er echter een verkoping van een traankokerij bij de Overtoom in Oostzaan te hebben plaats gehad. In de transportacte wordt De Bom als belending van deze kokerij genoemd. De traankokerij stond ‘in ’t suydend aen ’t Twiske bij de Overtoom’ en werd aan de noordzijde belend door molen De Bom .
Voor 1780 was de molen eigendom van Pieter Rep. Deze was begin van dat jaar overleden, waarna zijn weduwe Niesie Pieters Kitser De Bom aan Jacob Vrbruggen uit Oostzaan verkocht. Als bijzondere condities werden vermeld, dat de eigenaar van de molen een vrij overpad over het erf van pakhuis De Zeeman had zonder daarvoor te hoeven betalen, terwijl de huur vanaf 1 februari 1780 voor rekening van de koper was. De transportacte werd door schout en schepenen op 21 maart opgemaakt, maar de verkoop was dus kennelijk al per 1 februari ingegaan. Zoals gebruikelijk regelde de weduwe de verkoop niet zelf, maar liet zij zich vertegenwoordigen. Op 10 december 1799 had zijn daarvoor een volmacht laten opmaken bij notaris Robertus de Vries in Oostzaandam. Simon Hoy uit Oostzaan was haar gemachtigde .
Aan het eind van de achttiende eeuw werd de molen het slachtoffer van de crisis in de pellerij. Volgens het kasboek van het Pellerscontract stond De Bom van 1791 tot 1795 stil. Daarna werd het molenbedrijf weer opgestart, maar dat was van korte duur. In 1797 en 1798 volgde weer stilstand, waarna in 1800 afbraak volgde. Vermoedelijk is de molen toen naar Nieuwendam overgebracht.