De paltrok De Bouwman stond achter het Bouwmanspad, dat zijn naam aan de molen dankte. Het pad bestaat nog steeds en loopt even ten noorden van de Papenpadsloot in Westzaandam. De molen dook voor het eerst op in de molenlijst, die Jacob van Sante, Cornelis P. Mens en Jan Pouwelsz Bont in de winter van 1726 samenstelden. Het drietal schaatste door de hele Zaanstreek en telden 534 molens, waarvan ze ook vrijwel alle eigenaren noteerden. Jan Pietersz Cleijndert was toen eigenaar van De Bouwman .
Pieter Boorsma, de schrijver van Duizend Zaanse Molens, trof de molen pas drie jaar later aan in de stukken, zodat De Bouwman in elk geval drie jaar langer dan tot nu toe bekend op zijn standplaats stond. Het bouwjaar van deze molen werd nooit gevonden.
Jan Pietersz Kist verzekerde paltrok De Bouwman op 9 september 1729 tegen brand .
Vanaf 1729 tot 1751 bleef de molen in bezit van de familie Kist. De Bouwman was steeds voor f. 1800,- tegen brand verzekerd. Voor het laatst gebeurde dat op 17 september 1733 . Dat jaar verkochten de minderjarige kinderen van de inmiddels overleden Kist op 12 augustus een partij hout bij de molen. De molen zelf werd vijf maanden later te koop aangeboden. Dit gebeurde op 6 januari 1752. De Bouwman werd door vier personen gekocht voor f. 780,-. Duidelijk een prijs voor een sloopmolen. De Bouwman kwam daarna niet meer in de stukken voor.
Bouwman
Type molen: zaagmolen paltrok
Plaats: Westzaandam
Bouwjaar: 1726