Op 20 april 1641 ontving Claes Heynderiksz Visser c.s. de windbrief voor de zaagmolen De Dolfijn, die in de Westzaanse Krabbelbuurt – de bebouwing in het midden van de dorpsweg – achter het Koperenbergspad aan en ten westen van de Gouw stond. De vennoten van Visser waren Pieter Heynderiksz Visser, waarschijnlijk een broer, Cornelis Cornelisz en Heijnderick Jelisz. De achternamen van de gebroeders Heynderiksz bleken niet uit de windbrief, maar werden wel in de bijbehorende verbandacte vermeld. Deze acte werd op 3 juni 1641 opgemaakt door schout en schepenen van de Banne Westzanen. In deze acte werd de hoogte van de windpacht vastgesteld en moest de molen en het erf als onderpand gegeven worden. De overheid kreeg er bovendien recht van naasting in, indien de eigenaar of zijn nazaten hun jaarlijkse verplichtingen niet nakwamen. Dat gebeurde overigens nooit, want de windpachten waren maar een paar gulden. Voor De Dolfijn moest 3 pond Vlaamse Groten van veertig ’t pond – gelijk aan drie gulden – per jaar worden betaald .
Uit dit bedrag en de latere verzekerde waarde van de molen in de brandverzekering kan worden afgeleid, dat De Dolfijn een paltrok was.
De molen bleef zeer lang in bezit van de familie van Heijnderick Jelisz. Op 7 mei 1744 verzekerde Jelis de Vries De Dolfijn voor f. 1800,-. Pieter Boorsma trof de molen tien jaar later voor het laatst aan bij de boedelscheiding van De Vries. Op 21 mei van dat jaar werd de molen op een waarde van f. 1400,- getaxeerd.
Maar op 14 januari 1755 is Willem de Vries, als erfgenaam van Jelis, eigenaar van De Dolfijn. Hij zou dat blijven tot 4 jun 1763, toen het brandcontract werd overgeschreven op naam van Pieter van Leeuwen . Deze verhoogde de verzekering tot 2500 gulden en bleef tot 29 oktober 1777 deelnemer in dit kleine contract, dat op die dag werd opgeheven omdat er niet meer dan twintig deelnemers over waren, waardoor de risico’s te hoog werden .
Na deze dag werden geen gegevens over de Dolfijn meer aangetroffen, maar de molen bestond dus in elk geval 23 jaar langer dan tot nu toe bekend.
Dolfijn
Type molen: zaagmolen paltrok
Plaats: Westzaan
Bouwjaar: 1641