In het Zaanlandsch Nieuws-en Advertentieblad van 27 februari 1885 bood Hendrik de Roos van het Meester Cornelispad in Westzaandam een “houtzaag-windmolentje, genaamd De Gebroeders” te koop aan.
Deze kleine molen wordt in Duizend Zaanse Molens van Pieter Boorsma vermeld als wipzaagmolen ten zuiden van het Blauwe Pad en ten oosten van de Vaart, hetgeen ook klopt, omdat Mr. Cornelispad en Blauwe Pad vlak naast elkaar lagen.. Het ging om een molentje, dat twee cirkelzagen aandreef. Ook het erbij staande woonhuis werd te koop aangeboden door De Roos, die er bij vermeldde “beide voor weinige jaren nieuw gebouwd.”
De koper kon een hypotheek van zes tot zevenhonderd gulden krijgen. In de nacht van 8 op 9 oktober 1931 ging het molentje in vlammen op. De wipzager werd toen al lang door een motor aangedreven.
Boorsma meldde dat De Gebroeders in 1871 werd gebouwd. Deze gegevens kloppen niet. Hendrik de Roos slaagde er in 1885 niet in De Gebroeders uit de hand te verkopen. Acht jaar later was hij nog steeds eigenaar, maar op 10 juli van dat jaar werd de veiling van de molen aangekondigd. Hendrik bleek failliet. Dit faillissement was aangevraagd door Adriaan Hondius. Dit was de erfgenaam van Aukje Spaans, de overleden weduwe van Jan Honidus uit Rotterdam. Aukje bleek Hendrik de Roos op 25 januari 1877 een hypotheek van 1000 gulden verleend te hebben tegen een rente van 5 procent per jaar. De Roos moest jaarlijks 50 gulden aflossen. Hij deed dat negen jaar lang trouw, maar bleef toen in gebreke.
Toen Adriaan Hondius de erfenis van zijn schoonzuster kreeg, besloot hij de resterende 550 gulden plus rente op te eisen. Daardoor moest De Gebroeders worden verkocht. Uit de hypotheekacte bleek, dat Hendrik de Roos het erf op 11 augustus 1876 had gekocht en daarna ‘eigenaar was geworden van de molen door stichting op zijn eigen grond.’
Het molentje was dus vijf jaar later gebouwd, dan Boorsma aangaf. De nieuwe eigenaar werd de Zaandamse houtdraaier Willem Schuit. Hij liet zich op de veiling vertegenwoordigen door Willem Blauboer Asz, die een hoogste bod van f. 980,- uitbracht .
Gebroeders
Type molen: zaagmolen wipmolen
Plaats: Westzaandam
Bouwjaar: 1876